Η μεγαλύτερη ανάγκη του ανθρώπου είναι να “ανήκει” σε μία ομάδα και να νιώθει την εκτίμηση των άλλων. Αυτό τονώνει το αίσθημα της αξίας του και τον κάνει να θέλει να συνεισφέρει στο κοινό καλό.
Η σημαντικότερη πρώτη ομάδα που ανήκει ο άνθρωπος είναι η οικογένεια.
Οι γονείς στην προσπάθειά τους να πειθαρχήσουν τους εφήβους, τους αντιμετωπίζουν με υπερβολική υποχωρητικότητα, ή μη θέτοντας όρια και συνέπειες. Εναλλακτικά, φθάνουν στο άλλο άκρο, υιοθετώντας αυταρχικότητα και προσβλητικά λόγια.
Το αποτέλεσμα είναι οι έφηβοι να αισθάνονται ότι απαξιώνονται, αρχίζοντας να βλέπουν το περιβάλλον γύρω τους εχθρικό. Απελπισμένα προσπαθούν να νιώσουν σημαντικοί, μέσα από την οπαδική βία, την κατάχρηση αλκοόλ, τον σχολικό εκφοβισμό, την εξάρτηση από το διαδίκτυο, τα σεξουαλικά εγκλήματα, κ.α..
Ορισμένοι στόχοι της αρνητικής συμπεριφοράς
- Προσοχή:
Αναζητούν προσοχή με τρόπο που είναι ενοχλητικός.
π.χ. βάζουν δυνατά το στερεοφωνικό
- Δύναμη-Υπεροχή:
Πιστεύουν ότι γίνονται σημαντικοί όταν προκαλούν την εξουσία. Φοβούνται ότι οι άλλοι θέλουν να τους εξουσιάσουν και γιαυτό θυμώνουν πολύ.
Π.χ. παίρνουν κρυφά το αυτοκίνητο
Είναι προτιμότερο να αποσυρθείτε αφήνοντάς τους χωρίς αντίπαλο – χωρίς αντιδικία, αλλά παράλληλα λέγοντας ότι αυτό είναι επικίνδυνο και δεν επιτρέπεται.
- Εκδίκηση
Πιστεύουν ότι δεν είναι αγαπητοί και φέρονται σκληρά για να πληγώσουν τους άλλους.
Οι γονείς αισθάνονται πληγωμένοι, Π.χ. βανδαλισμοί, ναρκωτικά, μιλούν άσχημα.
- Επίδειξη Ανικανότητας
Είναι οι περισσότερο αποθαρρημένοι. Έχουν πολύ χαμηλή αυτοεκτίμηση.
Πιστεύουν ότι δεν είναι ικανοί να κάνουν κάτι σωστά. Π.χ. πολύ χαμηλές επιδόσεις στο σχολείο, συνεχείς αποτυχίες σε εξετάσεις και δραστηριότητες.
Οι παρακάτω στόχοι όταν δεν επιδιώκονται με μεγάλη ένταση, είναι δυνατόν να λειτουργήσουν θετικά για τον έφηβο.
- Πρόκληση Συγκινήσεων
Συνήθως οι γονείς αισθάνονται συγκλονισμένοι από τις πράξεις του εφήβου ή και θυμωμένοι.
Π.χ. τρέχουν με ιλιγγιώδη ταχύτητα με μηχανές
- Παραδοχή από τους συνομηλίκους
Οι γονείς νιώθουν ανήσυχοι και στεναχωρημένοι όταν δεν εγκρίνουν τους φίλους των παιδιών τους.
Π.χ. κάπνισμα , αλκοόλ.
- Ανωτερότητα
Πολλοί είναι οι γονείς που πιστεύουν ότι οι επιτυχίες των παιδιών τους αντανακλούν θετικά και στους ίδιους……..!!!!
Ο αγώνας όμως για ανωτερότητα, χρειάζεται να εξισορροπείται πάντοτε, με μια επιθυμία για το κοινό καλό.
Οι στόχοι αυτοί είναι συνδεδεμένοι με την ποιότητα της μέχρι τώρα σχέσης γονιού-εφήβου, που ξεκινάει από όταν ο έφηβος ήταν μικρό παιδί.
Όσο λιγότερο καλή είναι η ποιότητα της σχέσης, τόσο ο έφηβος επαναστατεί και θέλει να ανταποδώσει το πλήγωμα που νιώθει και ο ίδιος.
Αλλάζοντας τις αντιδράσεις σας έναντι αυτών των στόχων, μπορείτε να επηρεάσετε τον έφηβο θετικά.
Ελευθερία Έρη Κεχαγιά
Ευρωπαϊκή πιστοποίηση Ψυχοθεραπείας (ECP),
Μ.Α. Συμβουλευτικής Ψυχολογίας Πανεπιστημίου KEELE Αγγλίας,
Εκπαιδεύτρια Ομάδων Συμβουλευτικής Γονέων
Website: www.psychiki-ygeia.gr
Αγ. Φιλοθέη, Μαρούσι,
Τηλ.: 210 2020119
Κιν.: 6932524008
