Εφόσον ξεκινήσουν οι εργασίες ανέγερσης από τους ιδιοκτήτες τους μέχρι τις 24 Φεβρουαρίου.
42 άδειες με τα μπόνους έχουν εκδοθεί στον Δήμο Φιλοθέης-Ψυχικού – 26 από αυτές μόνο στο Νέο Ψυχικό κατά το 2023!
Του Νίκου Γκαρόζη
Δημοσιεύθηκε προ ολίγων ημερών η πολυσυζητημένη και ταυτόχρονα πολυαναμενόμενη απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας με την οποία κηρύχθηκαν ως άκυρες οι οικοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί με τα επονομαζόμενα «πράσινα» μπόνους σε αντάλλαγμα την αύξηση του συντελεστή δόμησης σε κτήρια που έχουν ανεγερθεί με τις διατάξεις του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού του 2012 και που έχουν εκδοθεί από το 2020 μέχρι και σήμερα. Η νέα, ενδιαφέρουσα πρακτική διάσταση, ωστόσο, που προκύπτει σε σχέση με το περιεχόμενό της, είναι πως με υπουργική απόφαση που αναμένεται να εκδοθεί σε ΦΕΚ μέσα στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, ακυρώνονται όλες ανεξαιρέτως οι αναστολές υλοποίησης οικοδομικών αδειών που είχαν εκδοθεί μέχρι τις 11 Δεκεμβρίου του 2024 και είχαν «παγώσει» λόγω προσφυγών Δήμων κατά των ιδιοκτητών τους, λόγω της υπαγωγής και έκδοσής τους με τα κίνητρα του ΝΟΚ που προσφάτως κρίθηκαν αντισυνταγματικά με την απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (λόγω αλλοίωσης του οικιστικού χαρακτήρα και της προϋφιστάμενης πολεοδομικής τους φυσιογνωμίας, γιατί έπαιρναν αυξημένο συντελεστή δόμησης ως αντάλλαγμα για τα ενεργειακά μπόνους δόμησης).
Όσον αφορά την πολεοδομική πραγματικότητα, που προέκυψε από την εφαρμογή τού νόμου που παρέσχε τις οικοδομικές άδειες με τον προσαυξημένο συντελεστή δόμησης, σε συνάρτηση με την χρήση των ενεργειακών ευεργετημάτων, στον Δήμο Φιλοθέης-Ψυχικού, πληροφορηθήκαμε δια στόματος Δημάρχου Χαράλαμπου Μπονάτσου στο Δημοτικό Συμβούλιο της 17ης Φεβρουαρίου, πως έχουν εκδοθεί συνολικά 42 τέτοιες άδειες. Οι 26 από αυτές, δε, εκδόθηκαν, μόνο μέσα στο 2023 και αφορούν στη δημοτική ενότητα Νέου Ψυχικού μόνο! Όσο για τους ελέγχους που έχουν διενεργηθεί από την ΥΔΟΜ του Δήμου μας, έχουν πραγματοποιηθεί αυτοψίες σε 17 από αυτές, εκ των οποίων σε 4 περιπτώσεις δεν έχουν εκκινήσει ακόμη οι χωματουργικές εργασίες με συνέπεια οι εν λόγω άδειες έχουν, προς ώρας, ανακληθεί, όπως πληροφόρησε το Σώμα ο αρμόδιος Αντιδήμαρχο κύριος Άλκης Γάτος . Τώρα πλέον οι πολεοδομικές υπηρεσίες καλούνται να ξεκινήσουν την όλη διαδικασία από την αρχή και να προχωρήσουν, βάσει της υπό έκδοση υπουργικής απόφασης, σε ανάκληση της ανάκλησης των αδειών που «πάγωσαν».
Ωστόσο, εκείνο που μας προξενεί ιδιαίτερη εντύπωση είναι πως ενώ κάποιοι επικαλούνταν τη νομιμότητα και την προάσπιση της πολεοδομικής φυσιογνωμίας και του «πράσινου» χαρακτήρα του Δήμου μας, στην πράξη συναινούσαν ή δεν αντιδρούσαν στην κατά συρροή έκδοση των οικοδομικών αδειών που πρόσθεταν εκατοντάδες τετραγωνικά μέτρα οικοδομήσιμης, χτισμένης επιφάνειας σε βάρος τού πρασίνου και των ελεύθερων-κοινόχρηστων χώρων στις κηπουπόλεις μας! Κάτι που δεν είναι διατεθειμένη να δεχθεί και να ανεχθεί επ’ ουδενί η δημοτική διοίκηση Μπονάτσου, με πράξεις και συγκεκριμένες ενέργειες και όχι μόνο στα λόγια…
Το σκεπτικό της απόφασης του ΣτΕ
Η απόφαση του ΣτΕ δεν αφορά οικοδομές που έχουν ήδη ολοκληρωθεί ή οι διαδικασίες ανέγερσής τους έχουν ξεκινήσει μέχρι και τις 11 Δεκεμβρίου του 2024, ημερομηνία κατά την οποία είχε ληφθεί και γνωστοποιηθεί η εν λόγω απόφαση του ανωτάτου ακυρωτικού δικαστηρίου της χώρας…
Ως προς το σκεπτικό της απόφασης, τονίζεται από τους δικαστές ότι οι διατάξεις του ΝΟΚ με τις οποίες παρέχονται προσαυξήσεις στον συντελεστή της δόμησης και στο ύψος ως κίνητρα για την ανέγερση κτιρίων δεν αντίκεινται αρχικά, βάσει του περιεχομένου τους, στο Σύνταγμα. Ωστόσο, η αλλαγή της πολεοδομικής φυσιογνωμίας μίας περιοχής, ως συνέπεια και αποτέλεσμα της αύξησης του συντελεστή δόμησης, οδηγεί σε αντισυνταγματικότητα τις σχετικές διατάξεις καθώς «παρέχεται απευθείας στις υπηρεσίες δόμησης η δυνατότητα να εκδίδουν οικοδομικές άδειες, κατ’ απόκλιση από τους ισχύοντες με βάση το πολεοδομικό καθεστώς κάθε περιοχής όρους δόμησης».
Τι θα ισχύσει για τις άδειες που βρίσκονται σε εξέλιξη αλλά και σε όσες δεν έχουν ξεκινήσει ακόμη
Ειδικότερα, στις 24 Ιανουαρίου δημοσιεύτηκαν οι αποφάσεις 145/149 με τις οποίες χαρακτηρίζονται ως μη ισχύουσες 14.000 οικοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί με τα ενεργειακά μπόνους και ως αντιστάθμισμα εξασφάλιζαν μεγαλύτερο συντελεστή δόμησης κατ’ ύψος σε όλη της επικράτεια. Όσον αφορά τον Δήμο Φιλοθέης-Ψυχικού υπολογίζεται πως έχουν εκδοθεί πάνω από 200 οικοδομικές άδειες της συγκεκριμένης κατηγορίας, με εκείνες που έχουν ξεκινήσει τις εργασίες τους ή που έχουν ολοκληρωθεί να μην προσδιορίζονται επακριβώς. Τι ισχύει, λοιπόν, με βάση τα όσα ορίζει ρητά το ΣτΕ;
Οι άδειες για τις οποίες οι οικοδομικές εργασίες έχουν ξεκινήσει και, πολύ περισσότερο, έχουν ολοκληρωθεί δεν μπορούν να ακυρωθούν ή να ανακληθούν εξαιτίας της αντισυνταγματικότητας.
Άδειες οι οποίες είχαν ήδη προσβληθεί στα δικαστήρια έως και τις 11.12.2024 μπορούν να ακυρωθούν για τον λόγο αυτό, έστω και αν είχαν ήδη αρχίσει οι οικοδομικές εργασίες, διότι το αντίθετο θα παραβίαζε το δικαίωμα δικαστικής προστασίας. Και εδώ έρχεται η πολιτεία, να νομοθετήσει μία μεταβατική περίοδο, έως τις 24 Φεβρουαρίου, όπου δίνει τη δυνατότητα στους ιδιοκτήτες αδειών που έχουν εκδοθεί με τις πρόνοιες και τις προδιαγραφές του ΝΟΚ, να εκκινήσουν τις εργασίες οικοδόμησης (χωματουργικές εργασίες κλπ), έτσι ώστε να μην προσφύγουν κατά της πολιτείας για οικονομική ζημία βάσει υπαιτιότητάς της (αφού εκείνη νομοθέτησε και ο νόμος κρίθηκε αντισυνταγματικός στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο).
Κι αυτό αφού το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο ανακοίνωσε ότι θεμελιώνεται δικαίωμα αποζημίωσης «όταν προκαλείται ζημία από αντισυνταγματικότητα νόμου υπάρχει κατ’ αρχήν δικαίωμα αποζημίωσης, εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές προϋποθέσεις για την αστική ευθύνη του Κράτους».
Παράλληλα, συνεχίζεται, όπως ορίζει η απόφαση της Ολομέλειας του Ανωτάτου Διοικητικού Δικαστηρίου, η απαγόρευση έκδοσης και έγκρισης νέων οικοδομικών αδειών με τα ενεργειακά μπόνους και τον αυξημένο συντελεστή δόμησης, στο συγκεκριμένο, μεταβατικό, ενδιάμεσο χρονικό διάστημα, έως στις 24 Φεβρουαρίου.
Η νέα απόφαση του ΥΠΕΝ εναρμονίζεται εκ νέου με τις αποφάσεις του ΣτΕ για τον ΝΟΚ, διατηρώντας ως χρονική αφετηρία την ημερομηνία της ανακοίνωσης του Προέδρου του ΣτΕ της 11ης Δεκεμβρίου 2024. Ακολουθώντας, λοιπόν, το χρονικό του Δικαστηρίου και λαμβάνοντας ως ημερομηνία επίσημης ανακοίνωσης της απόφασης του ΣτΕ την 24η Ιανουαρίου 2025 δίνει παράταση ενός μήνα, έως τις 24 Φεβρουαρίου 2025, στο «πάγωμα» έκδοσης νέων προεγκρίσεων και νέων οικοδομικών αδειών με χρήση των κινήτρων του ΝΟΚ, που ακύρωσε το ΣτΕ.
Ποιες αναστολές οικοδομικών αδειών από τους Δήμους ακυρώνονται…
Πιο συγκεκριμένα, η επικαιροποιημένη απόφαση του ΥΠΕΝ, σύμφωνα με το ΣτΕ που περιόρισε τα ακυρωτικά αποτελέσματα της απόφασης του, επαναφέρει και επεκτείνει την προστασία οικοδομικών αδειών του ΝΟΚ από αποφάσεις αναστολής τους από Δήμους και ΥΔΟΜ των Δήμων. Προβλέπει για αυτές τις αποφάσεις αναστολής, «που έλαβαν χώρα από την 11η Δεκεμβρίου 2024 έως και τη δημοσίευση της παρούσας, (δηλαδή έως και τις 13 Φεβρουαρίου 2025) ότι ανακαλούνται αυτοδικαίως».
Βέβαια, στην πράξη θα κριθεί εάν θα ισχύσει η νέα απόφαση του ΥΠΕΝ και πως αυτή στο εξής θα εφαρμοστεί, καθώς το θέμα των «προληπτικών» αναστολών και ελέγχων οικοδομικών αδειών ΝΟΚ από Δήμους έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις.
Αξίζει να υπενθυμίσουμε εδώ τι ισχύει βάσει της απόφασης της Ολομέλειας του ΣτΕ για τα κίνητρα του ΝΟΚ ως προς τα μπόνους δόμησης:
Τα κίνητρα προσαύξησης των όρων δόμησης (συντελεστή δόμησης, ύψους) των άρθρων: 10 παρ. 1 (αύξηση συντελεστή δόμησης του οικοπέδου έναντι μείωσης της κάλυψης ή και άλλων αντισταθμισμάτων), 15 παρ. 8 περ. γ΄ και δ΄ (προσαύξηση ύψους κατά 2 μ., λόγω φυτεμένου δώματος και λόγω μείωσης της κάλυψης),
19 παρ. 2 (προσθήκη χώρου κύριας χρήσης 35 τ.μ. στο δώμα λόγω φύτευσης) 25 (αύξηση σ.δ. λόγω ενεργειακής απόδοσης του κτηρίου) κρίθηκαν ως αντισυνταγματικά και ακυρωτέα. Αντιθέτως, τα άρθρα 11 παρ. 6 των εσωτερικών εξωστών (παταριών) και του χώρου κύριας χρήσης επιφάνειας τριάντα πέντε τετραγωνικών μέτρων (35 τ.μ.) στο δώμα της οικοδομής, 19 παρ. 2 της εξομοίωσης της πισίνας με φυτεμένη επιφάνεια, ισχύουν και δεν προσμετρώνται στον συντελεστή κάλυψης-δόμησης των νέων οικοδομών.
Θ. Σκυλακάκης: «Διευκολύνουμε τους πολίτες ώστε να χτίσουν τα σπίτια τους χωρίς νομικές επιπλοκές»
Όπως δήλωσε επί του θέματος ο αρμόδιος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης ο αριθμός των νέων οικοδομικών αδειών που έχουν εκδοθεί με τα «πράσινα» μπόνους του ΝΟΚ «ευτυχώς είναι λιγότερες από αυτές που υπολογίζαμε, διότι κάναμε μία δειγματοληψία για να διαπιστώσουμε τι συμβαίνει. Αυτοί που εμπλέκονται με τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό είναι όλοι νόμιμοι, δηλαδή έβγαλαν την άδεια, ακολουθώντας τον νόμο. Συνεπώς, σε συνεργασία με το Συμβούλιο της Επικρατείας θα δούμε τη μέγιστη δυνατή διευκόλυνση γι’ αυτούς τους ανθρώπους, έτσι ώστε να μην καθυστερήσουν οι οικοδομές τους και να επηρεαστούν -κατά το δυνατό- λιγότερο αυτές οι οικοδομικές άδειες».
H αναδημοσίευση του παραπάνω άρθρου ή μέρους του επιτρέπεται μόνο αν αναφέρεται ως πηγή το top-nea.gr με ενεργό σύνδεσμο στην εν λόγω καταχώρηση.
